– Zarys historii gminy Strzelce (Sójki)

   Terytorium, na którym znajduje się obecna gmina Strzelce, a wcześniej gmina Sójki, zarówno geograficznie, jak i historycznie, zawsze związane było z dziejami Mazowsza oraz ziemi gostyńskiej (gostynińskiej). Ta ziemia wraz z Mazowszem przynależała do państwa polskiego już od czasów Mieszka I, w okresie panowania pierwszych Piastów.

   W początkach państwa polskiego najniższym szczeblem podziału administracyjnego była kasztelania, czyli okręg sądowy. W 1329 r. już istniała kasztelania gostynińska, której ośrodkiem był Gostynin – wczesnośredniowieczny gród kasztelański nad rzeką Skrwą, dopływem Wisły, który jednocześnie jako osada targowa położona na ważnym szlaku komunikacyjnym oraz handlowym posiadał dogodne warunki rozwojowe i już  w 1382 r. otrzymał prawa miejskie.

   Terytorium obecnej gminy Strzelce początkowo znajdowało się w zasięgu kasztelanii gostynińskiej, która następnie (od połowy XIV wieku) przekształciła się w ziemię gostynińską, ówcześnie związaną z Płockiem, najważniejszym do końca XV wieku ośrodkiem na Mazowszu. Ten obszar, leżący na styku Kujaw, Mazowsza i ziemi łęczyckiej, stanowiąc część ziemi gostynińskiej, wraz z nią od 1380 r. znalazł się  w granicach Księstwa Rawskiego, aż do włączenia go do Korony w 1462 r. przez króla Kazimierza IV Jagiellończyka. Od tego czasu ziemie: gostynińska, rawska oraz sochaczewska tworzyły województwo rawskie ze stolicą w Rawie Mazowieckiej. Ziemia gostynińska została podzielona na dwa powiaty: gąbiński i gostyniński. Obszar obecnej gminy Strzelce znalazł się w powiecie gostynińskim. Dotychczasowe dobra książęce przekształcono w dobra królewskie (królewszczyzny) – zarządzane przez nowo mianowanych starostów grodowych. 

   Miejscowością na terytorium obecnej gminy Strzelce – najwcześniej wymienioną  w źródłach historycznych (w 1380 r.) – są Strzelce, których ówczesnym właścicielem był książę mazowiecki Siemowit III. W dniu 26 maja 1389 r. biskup poznański Dobrogost Nowodworski erygował parafię Strzelce, która obejmowała wsie: Strzelce, Muchnice, Niedrzaków, Niedrzew, Sieraków, Sójki i Wieszczyce.

   Na początku XVII wieku Strzelce wchodziły w skład starostwa gostynińskiego, którego dzierżawcą był Hieronim Gostomski, wojewoda poznański. Z czasem same Strzelce stały się starostwem niegrodowym obejmującym dobra ziemskie: Strzelce, Lucień i Mysłownia.

   W wyniku II rozbioru państwa polskiego – na mocy traktatu prusko-rosyjskiego –  w 1793 r. całe zachodnie Mazowsze znalazło się pod zaborem pruskim w granicach Prus Południowych. Na mocy dekretu króla Fryderyka Wilhelma II Hohenzollerna skonfiskowane przez Prusy polskie dobra królewskie oraz kościelne przekształcono we własności rządowe, które następnie były przydzielane w formie donacji zasłużonym generałom pruskim.

   W 1796 r. królewskie dobra ziemskie Strzelce (dobra Strzelce wraz z folwarkiem Zaranna i Bielawy oraz przyległością Piechota, wieś królewska Lucień i Mysłownia) zostały przekazane gen. Dietrichowi Goswin Bockum von Dollfs, który w tym samym roku odsprzedał te dobra pruskiemu bankierowi Sigismundowi Otto von Treskow.

   Z kolei w 1797 r. ten pruski bankier otrzymał bezpośrednio od króla pruskiego jako dobra donacyjne sąsiadujące ze Strzelcami folwarki oraz wsie: Kozia Góra, Długołęka  z Niedrzakowem i Niedrzakówkiem, Holendry Strzeleckie, Kasinka, Trzcianka, Żabieniec, Muchnów i kolonię Woltersdorf (Marianów). Odtąd, aż do lat dwudziestych XX wieku, te strzeleckie dobra ziemskie były własnością niemieckiej rodziny Treskow, wywodzącej się z junkrów pruskich. 

   Administracja pruska trwała do wkroczenia w listopadzie 1806 r. wojsk Napoleona   Bonaparte na ziemie polskie. Wraz z utworzeniem Księstwa Warszawskiego utrzymano podziały administracyjne, przy czym zorganizowano je według wzorów administracji francuskiej. M.in. na postawie dekretu z dnia 23 lutego 1809 r. zorganizowano gminy wiejskie – zarządzane przez wójtów. Ze względu na to, że zalecano powoływanie na te stanowiska właścicieli wsi, tym samym utrzymano na wsi znaczną władzę szlachty nad chłopami, mimo nowej sytuacji prawnej, związanej z przyznaniem chłopom wolności osobistej. Wójta gminy w wykonywaniu obowiązków mógł wspomagać sołtys jako jego zastępca – ustanowiony dla każdej wsi (gromady).

   Na mocy postanowień kongresu wiedeńskiego z 1815 r. powiat gostyniński znalazł się w Królestwie Polskim – w unii personalnej z Cesarstwem Rosyjskim. 1 stycznia 1816 r. powiat gostyniński oraz powiat orłowski – stanowiły tzw. obwód gostyniński z siedzibą w Kutnie, w granicach nowo utworzonego województwa mazowieckiego. Obwody, którymi kierowali komisarze – podzielono na gminy wiejskie, przy czym każda wieś licząca więcej niż 10 dymów miała stanowić odrębną gminę z wójtem na czele. Wójtami gmin nadal zostawali właściciele wsi. Ich pomocnikami byli sołtysi, ustanawiani przez wójtów dla każdej wsi.

   W 1821 r. Sigismund Otto von Treskow wydzielił ze strzeleckich dóbr: Lucień, Gaśno wraz z okolicznymi wsiami i Mysłownię (o pow. 950 ha), a następnie przekazał je w posagu córce Annie Sarze, żonie hrabiego Benedictusa Antoniego von Luttichau. Po śmierci ojca, z początkiem 1826 r. Karl Sigismund von Treskow przejął strzeleckie dobra (o pow. 14 500 ha warte 120 000 talarów). Niezwłocznie podjął nowatorskie działania w poszczególnych folwarkach tych dóbr. Skomasował grunty, tworząc jeden duży obszar, na którym zaprowadził racjonalną gospodarkę rolną. Jego priorytetem było zwiększenie całkowitej produkcji rolnej poprzez wzrost jej wydajności. W miejsce gospodarki trójpolowej wprowadził na polach płodozmian, tak aby cała ziemia bez ugorowania mogła dawać plony. W latach 30. XIX wieku dokonał uprzemysłowienia majątku strzeleckiego, zamieniając go w gospodarstwo wielokierunkowe. Priorytetem stał się przemysł rolno-spożywczy. W 1836 r. wystawiono pierwsze zabudowania gospodarcze, pojawiły się też murowane budynki fabryczne. W 1843 r. wybudowano najnowocześniejszą w Królestwie Polskim cukrownię. Wybudowano również dwie gorzelnie, olejarnię i 2 wiatraki. Założono tartak i uruchomiono cegielnię. Pod koniec swojego życia Karl Sigismund von Treskow przystąpił do budowy neorenesansowego, dwukondygnacyjnego pałacu. Gdy zmarł w 1846 r., swoim spadkobiercom pozostawił majątek o wartości ponad miliona talarów, ustanawiając strzeleckie dobra ziemskie jako niepodzielną wspólność spadkową. Odtąd dziewięcioro rodzeństwa wspólnie decydowało o funkcjonowaniu prowadzonego w formie spółki rodzinnego majątku. Spośród siebie wybrano osobę do zarządzania – Karla juniora von Treskow, który kontynuując politykę ojca i dziadka, postawił sobie za cel kontynuację nieustannego rozwoju i utrzymywanie wysokiej pozycji strzeleckiego majątku w Królestwie Polskim. Od połowy XIX wieku ten majątek powiększył poprzez zakup folwarków: Przyzórz, Muchnice i Sieraków.

   W 1837 r., po klęsce powstania listopadowego województwa stały się guberniami. W 1842 r. obwody zastąpiono powiatami z naczelnikami na ich czele, a dotychczasowe powiaty – okręgami. Nowo utworzony powiat gostyniński ze stolicą w Kutnie znalazł się w guberni mazowieckiej, a od 1845 r. – w nowo powołanej guberni warszawskiej, powstałej z połączenia dwóch dotychczasowych guberni: mazowieckiej i kaliskiej.

   Ukaz cara Aleksandra II Romanowa z dnia 15 marca 1859 r. – urządzający gminy wiejskie – wprowadzał zmiany dotyczące wielkości gminy, obsady stanowisk wójtowskich i sołtysich, a także określał zasady powoływania rad gminnych oraz ich kompetencje. Gmina wiejska miała składać się najmniej z 50 domów mieszkalnych. Jednak urząd wójta nadal był przywiązany do dominium, tj. do tytułu dziedzictwa (własności ziemskiej). W wykonywaniu jego obowiązków w konkretnej wsi miał pomagać sołtys, którego odtąd wybierali mieszkańcy wsi, a nie jak wcześniej wójt.  

   Na podstawie w/w ukazu  utworzono gminę Sójki z siedzibą w Strzelcach, której wójtem został Jan Kanty Zdzisław hrabia Cielecki, właściciel dóbr ziemskich Sójki.

   Upadek powstania styczniowego przyspieszył reformy wsi Królestwa Polskiego. Na podstawie ukazu z dnia 2 marca 1864 r. o nowym urządzeniu gmin wiejskich, jak rownież – ukazu o uwłaszczeniu chłopów zniesiono patrymonialną instytucję wójta zastępując ją urzędem wójta, wybieranego na zgromadzeniu gminnym. Do kompetencji tego zgromadzenia m.in. należały wybory: wójta i jego zastępcy, ławników oraz ich zastępców, a także pisarza gminnego i innych urzędników ekonomicznych. Gmina dzieliła się na gromady oparte o zebrania gromadzkie oraz sołtysa.

   Od 1865 r. stanowisko wójta gminy Sójki zajmował Paweł Rajmund Ciesielski – właściciel niewielkiego majątku ziemskiego w Koziej Górze. Należy przy tym dodać, że on wówczas nie tylko prowadził gospodarstwo rolne, ale był także profesjonalnym artystą malarzem, który ukończył Szkołę Sztuk Pięknych w Warszawie w 1860 r. Ze względu na to, że po śmierci jego ojca nie miał kto objąć po nim rodzinnego majątku, Paweł R. Ciesielski był zmuszony powrócić do Koziej Góry i zająć się rolnictwem.

   W 1866 r. z inicjatywy wielu właścicieli majątków ziemskich powiatu gostynińskiego  oraz dzięki zebranym przez nich funduszom, oddano do użytku – wiodącą przez Strzelce –  utwardzoną drogę Kutno – Płock (tzw. drogę bitą drugiego rzędu). Od 1867 r. na tej drodze zaczęły systematycznie kursować konne omnibusy.

   Po klęsce powstania styczniowego – w ramach totalnej unifikacji Królestwa Polskiego z systemem Cesarstwa Rosyjskiego – na podstawie ukazu carskiego z dnia 31 grudnia 1866 r.wprowadzono nowy podział administracyjny Królestwa. Z połowy obszaru dotychczasowego powiatu gostynińskiego oraz z części obszaru powiatu orłowskiego utworzono powiat kutnowski ze stolicą w Kutnie, w guberni warszawskiej.

   W nowo utworzonym powiecie znalazły się 4 miasta (Kutno, Dąbrowice, Krośniewice i Żychlin) oraz 12 gmin wiejskich: Błonie, Dąbrowice, Krzyżanówek, Kutno, Mikstal, Oporów, Plecka Dąbrowa, Rdutów, Sójki, Wojszyce, Wroczyny i Żychlin. W skład gminy Sójki (największej w powiecie kutnowskim) – graniczącej z gminami: Kutno, Mikstal, Oporów, Skrzany i Szczawin Kościelny – weszło 40 następujących wsi: Aleksandrów, Augustynów, Bielawki, Bielawy, Bociany, Chrosno, Chruścinek, Dębina, Długołęka, Głogowiec, Holendry Strzeleckie, Klonowiec Nowy, Klonowiec, Klonowiec Szlachecki, Komadzyn, Kozia Góra Nowa, Kozia Góra Stara, Malina, Marianów, Muchnice, Muchnów, Niedrzaków, Niedrzakówek, Niedrzew, Nowiny, Przyzórz, Raciborów, Siemianów, Skowroda, Sójki, Stara Wieś, Strzelce, Wierzbie, Wieszczyce, Wola Raciborowska, Wydziały, Zaranna, Zgórze, Żabieniec i Żurawieniec.    

   W 1882 r., po śmierci ojca (Karla juniora von Treskowa), strzeleckie dobra ziemskie odziedziczył jego syn Sigismund von Treskow. To głównie dzięki niemu nastąpił proces intensywnej mechanizacji prac na gruntach oraz w fabrykach tych dóbr. Dążył on do ciągłego podnoszenia poziomu wydajności poprzez wdrażanie najnowszych osiągnięć europejskiej nauki w uprawach rolnych. Dużym usprawnieniem było zbudowanie utwardzonych dróg, które połączyły Strzelce z folwarkami w Długołęce i Muchnowie.

   W 1890 r. gmina Sójki obejmowała obszar 17 400 mórg – zamieszkały przez 5 200 osób, na którym funkcjonowały 4 szkoły (Strzelce, Holendry Strzeleckie, Woltersdorf – Marianów oraz przy cukrowni „Maria” w Sójkach), 2 cukrownie (Strzelce i Sójki), 2 gorzelnie (Strzelce i Długołęka), 2 cegielnie i kilka drobnych olejarni włościańskich.  

   Po 1890 r. (do 1897 r.) wójtem gminy Sójki był Feliks Koniarek z Bielaw. W latach 1897-1906 na tym stanowisku pozostawał Roman Borucki, dotychczasowy pisarz gminy Sójki. W 1906 r. na stanowisko wójta gminy Sójki został wybrany Antoni Szymański z Woltersdorfu (Marianowa), dotychczasowy podwójt. Od 1908 r. wójtem gminy był ponownie Roman Borucki.  

   Niedługo po wybuchu I wojny światowej, po trzydniowej bitwie niemiecko-rosyjskiej pod Kutnem (14-16 listopada 1914 r.), rozpoczęła się okupacja niemiecka powiatu kutnowskiego. Z początkiem 1915 r. na okupowanych terenach – po zniesieniu guberni  – utworzono Generał-Gubernatorstwo Warszawskie, jednocześnie powołując niemiecką administrację, sądownictwo oraz policję. W 1916 r. połączono powiaty: gostyniński oraz kutnowski w jeden powiat (obwód) kutnowski.

   Od 1917 r. wójtem gminy Sójki był Jan hrabia Moszyński, właściciel dóbr Sójki.

   Wraz z odzyskaniem niepodległości przez Polskę w listopadzie 1918 r. na terenie powiatu kutnowskiego nastąpił proces tworzenia administracji lokalnej.

   W I półroczu 1919 r. na terenie gminy Sójki utworzono pierwsze ochotnicze straże ogniowe: w Strzelcach i Przyzorzu.

   W sierpniu 1919 r. utworzono województwo warszawskie, w którym znalazł się powiat kutnowski oraz gmina Sójki (granicząca z gminami: Kutno, Łanięta, Oporów, Skrzany i Szczawin Kościelny). W tym samym czasie dotychczasowe wsie gminy Sójki: Bielawki, Malina i Stara Wieś zostały włączone do gminy Kutno.

   W 1920 r. gminę Sójki zamieszkiwało 12 759 osób, w tym 296 ewangelików. Same Strzelce liczyły 1 300 mieszkańców.

   Pod koniec 1921 r. tor budującej się kolei Kutno-Płock został doprowadzony do stacji Strzelce, a od stycznia 1922 r. na odcinku Strzelce-Kutno rozpoczęto przewozić towary. Z tego połączenia kolejowego zaczęła korzystać oddalona 3 km od stacji Strzelce cukrownia Strzelce, do której w 1923 r. zbudowano bocznicę normalnotorową.

   Po odzyskaniu niepodległości państwa polskiego w 1918 r. rodzina von Treskow zabiegała, by w dalszym ciągu utrzymać na własność dobra strzeleckie. Jednak rząd polski – mając na celu odebranie majątków ich niemieckim właścicielom – zażądał ich odsprzedania Polsce albo przyjęcia przez ich właścicieli obywatelstwa polskiego. Po kilkuletnich, bezskutecznych działaniach rodziny von Treskow w 1924 r. te strzeleckie dobra nabył Państwowy Bank Rolny za 425 tys. dolarów i 4 884 zł. Tenmajątek wówczas obejmował obszar o powierzchni 8 960 mórg, w tym 850 mórg lasów i 6 500 mórg ziemi ornej w całości zdrenowanej. Ponadto należały do niego przedsiębiorstwa: cukrownia o wartości 1 200 tys. zł, gorzelnia o wartości 300 tys. zł, cegielnia o wartości 150 tys. zł oraz tartak o wartości 40 tys. zł. Do inwentarza żywego majątku należało: 280 koni, 300 wołów, 20 krów, 50 szt. jałowizny, 120 szt. rasowej trzody i ok. 4 tys. owiec. Zatrudniano dużo pracowników, a wśród nich: 284 ordynariuszy (robotników rolnych wynagradzanych częściowo w naturze), kowali, kołodziejów, cieśli itp, 52 komorników (robotników rolnych mieszkających w majątku), 250 dniówkowych, 80 stałych w cukrowni, 320 podczas kampanii cukrowniczej, 7 stałych i 11 podczas kampanii w gorzelni, 5 stałych i 60 podczas kampanii w cegielni, 20 w tartaku i w lesie, a także 27 urzędników, w tym: 4 pracujących ponad 25 lat, 18 – ok. 15 lat i 5 – ok. 10 lat. Ponadto majątek utrzymywał 21 emerytów oraz 47 wdów.

   17 września 1925 r. folwark Strzelce (1 300 ha) oraz cukrownię za kwotę 1 350 tysięcy zł kupił Stanisław Cichowski (ziemianin z powiatu sokołowskiego), a folwarki: Długołęka, Muchnice, Muchnów, Przyzórz i Sieraków – zostały rozparcelowane.

   Z początkiem 1928 r. w domu parafialnym w Strzelcach otwarto agencję pocztową. 

   Jesienią 1928 r. Jan hrabia Moszyński, zrezygnował ze stanowiska wójta gminy Sójki. Na jego miejsce został powołany Władysław Koniarek – rolnik z Koziej Góry, dotychczasowy podwójt. W latach 1930-1935 był on posłem na Sejm RP.  

   Z dniem 1 kwietnia 1933 r. wojewoda warszawski podał do wiadomości podział administracyjny obszaru województwa warszawskiego na powiaty i gminy. W skład powiatu kutnowskiego weszły 3 gminy miejskie: Kutno, Krośniewice, Żychlin oraz 12 gmin wiejskich (Błonie, Dąbrowice, Dobrzelin, Krośniewice, Krzyżanówek, Kutno, Łanięta, Oporów, Plecka Dąbrowa, Rdutów, Sójki i Wojszyce). Rozporządzeniem wojewody warszawskiego z dnia 20 października 1933 r. dokonano podziału obszaru gminy wiejskiej Sójki na 28 gromad obejmujących następujące miejscowości: Aleksandrów (Aleksandrów, Bielawy, Holendry Strzeleckie), Bociany, Chrosno (folwark i w. Chrosno, folw. i w. Klonowiec Szlachecki), Dąbkowice, Dębina (w. Muchnów, Dębina), Długołęka (folw. i w. Długołęka, parcela Długołęka, Żabieniec), Głogowiec (folw. i w. Chruścinek, folw. i w. Głogowiec, Malinówek), Karolew (Karolew, Zaranna), Klonowiec (folw. i w. Klonowiec Chłopski, Klonowiec Nowy), Komadzyn (folw. i w. Komadzyn, Franciszków, Matyldów-Polesin), Kozia Góra (Kozia Góra Stara, Kozia Góra Nowa, parcela Kozia Góra – Glinice), Marianów (Marianów, Janiszew), Muchnice (kolonia Muchnice, Rejmontów), Muchnice Nowe (folw. i parcela Muchnice), Muchnów (folw. i w. Muchnów), Niedrzaków (Niedrzaków, Niedrzakówek, Wydziały), Niedrzew (folw. i w. Niedrzew, parcela Niedrzew), Przyzórz (folw. i w. Przyzórz, Augustynów), Raciborów, Siemianów (folw. i w. Siemianów, Leśniczówka), Sójki (folw. Sójki, cukrownia Sójki, Szafranów), Strzelce (folw. Strzelce i osada Strzelce), Wierzbie (Wierzbie Duże i kol. Wierzbie), Wierzbie Nowe (Tow. Wierzbie), Wieszczyce (kol. Wieszczyce, Nowiny, Tow. Wieszczyce), Wola Raciborowska (folw. i w. Wola Raciborowska), Zgórze (stacja kol. Strzelce, tartak Strzelce, w. Zgórze) oraz Żurawieniec (w. Żurawieniec, kol. Sójki, Nowe Sójki).

   10 lutego 1934 r. na terenie powiatu kutnowskiego odbyły się wybory zarządów gmin, w tym Zarządu Gminy Sójki w następującym składzie: wójt – Władysław Rzymkowski z Żurawieńca, podwójci – Wacław Sobczyk z Zaranny oraz ławnicy: Stanisław Majtczak z Komadzyna i Stefan Sobczyk z Augustynowa.

   25 maja 1937 r. majątek Strzelce (liczący ok. 1 100 ha, w tym 818 ha ziemi ornej oraz 45 ha łąk i 232 ha lasu) zakupił Stefan Czarnecki, który m. in. założył stadninę koni.

   1 kwietnia 1939 r. powiat kutnowski włączono do obszaru województwa łódzkiego.

   W dniu 1 września 1939 r. o świcie hitlerowska III Rzesza niemiecka – bez wypowiedzenia wojny – napadła na Polskę. W dniach 9-17 września 1939 r. m.in. powiat kutnowski stał się widownią największej bitwy kampanii wrześniowej – bitwy nad Bzurą. Tuż po tej przegranej bitwie rozpoczęła się okupacja niemiecka. Z dniem     9 listopada powiat kutnowski znalazł się w granicach III Rzeszy niemieckiej (Kraju Warty) – w okręgu poznańskim, w rejencji inowrocławskiej. Gmina Sójki stanowiła obwód urzędowy zarządzany przez komisarza (odpowiednika wójta) podległego landratowi kutnowskiemu (odpowiednikowi starosty powiatu).

   Po II wojnie światowej utrzymano trójstopniowy podział administracyjny kraju. Wojewoda łódzki opublikował zestawienie powiatów i gmin województwa łódzkiego – zawierające m.in. powiat kutnowski oraz gminę Sójki wraz z jej 28 gromadami.

   Z dniem 29 stycznia 1945 r. – po zakończeniu okupacji niemieckiej – zorganizowano gminę Sójki z siedzibą w Strzelcach. 15 lutego 1945 r. ukształtowały się władze gminy. Przewodniczącym Gminnej Rady Narodowej w Sójkach został Józef Lipski ze Zgórza. Przewodniczącym Zarządu Gminnego (wójtem gminy) – Wacław Mitrus z Koziej Góry, a z-cą przewodniczącego Zarządu (podwójcim) – Wojciech Fudała z Dąbkowic. Natomiast ławnikami wybrano: Władysława Jarosa z Muchnic-Rejmontowa, Czesława Kulazińskiego z Niedrzewia i Piotra Tomczaka z Marianowa. Sekretarzem gminy został Henryk Waczkowski ze Strzelec.

   W dniu 20 sierpnia 1945 r. rozpoczęła działalność Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” w Strzelcach.

   18 listopada 1945 r. majątek Strzelce został upaństwowiony i jako zakład hodowli roślin otrzymał do dyspozycji 858,6 ha ziemi. Pozostałe 14 folwarków na terenie gminy (poza majątkiem Głogowiec) przeznaczono na cele reformy rolnej.

   W 1945 r. obszar gminy Sójki wynosił 11 321,00 ha, w tym: 9 309,67 ha stanowiła ziemia uprawna, 100,48 ha (ogrody i sady), 129,52 ha (łąki), 231,20 ha (pastwiska), 518,00 ha (lasy) i 1 032,03 (nieużytki). Wg danych powszechnego spisu sumarycznego z dnia 14 lutego 1946 r. na terenie gminy mieszkało ogółem 8 011 osób, w tym 3 802 mężczyzn i 4 209 kobiet (3 094 spośród nich to osoby poniżej 18 lat).

   Z dniem 1 października 1946 r. w Strzelcach uruchomiono Okręgowy Ośrodek Zdrowia dla potrzeb mieszkańców gmin: Sójki i Łanięta.

   W latach 1948-1950 przewodniczącymi Gminnej Rady Narodowej w Sójkach byli: Stanisław Purat ze Strzelec (1948-1949), Antoni Radzimirski ze Strzelec (1949-1950) oraz Stefan Jóźwiak z Przyzorza (1950), natomiast wójtami gminy Sójki w tym czasie byli: Kazimierz Komorowski z Marianowa (1948-1950) oraz Maria Danecka ze Strzelec (1950).

   30 listopada 1948 r. w gminie Sójki mieszkało ogółem 7 228 osób (3 635 kobiet oraz 3 593 mężczyzn), w tym: 6 922 Polaków, 305 Niemców i 1 osoba innej narodowości.

   16 stycznia 1949 r. w Strzelcach uroczyście otwarto Gminną Bibliotekę Publiczną     w Sójkach. Jeszcze w tym samym roku Gminna Kasa Spółdzielcza w Kutnie uruchomiła swój punkt kasowy w Strzelcach w celu obsługi miejscowego rolnictwa.

   Zgodnie z ustawą z dnia 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej przeprowadzono reformę organizacji administracji lokalnej w Polsce. W jej      

świetle terenowymi organami jednolitej władzy państwowej w gminach, miastach, powiatach i województwach stały się rady narodowe. Jednocześnie zniesiono zarząd jako organ wykonawczy rady narodowej – zastępując go prezydium (organem wykonawczym i zarządzającym tej rady). Zniesiono także stanowiska m. in. wojewody, wicewojewody, starosty, wicestarosty, wójta i podwójciego.

   W dniu 2 maja 1950 r. w 49 miejscowościach 28 gromad gminy Sójki było 1 329 nieruchomości zamieszkałych przez 6 719 osób oraz istniały 1 223 gospodarstwa rolne.   

   18 listopada 1950 r. w Strzelcach – w obecności ok. 200 osób – otwarto stałe kino.

   W latach 1948-1950 przewodniczącymi Prezydium Gminnej Rady Narodowej w Sójkach byli: Maria Danecka ze Strzelec (1950-1953), Michał Koperski z Klonowca (1954) oraz Władysław Śnieć z Przyzorza (1954).

   Z dniem 21 września 1953 r. zmieniono nazwę gminy Sójki na gminę Strzelce.

   Zgodnie z ustawą z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowychzmieniono podział administracyjny wsi tworząc większe obszarowo gromady i likwidując gminy. W konsekwencji likwidacji gminnych rad narodowych – na ich miejsce powołano gromadzkie rady narodowe. Zniesiono też stanowisko sołtysa. Organa pomocnicze gromadzkich rad narodowych    w poszczególnych wsiach wchodzących w skład gromady mogły być tworzone  w formie zebrań wiejskich oraz pełnomocników gromadzkich rad narodowych.

   Uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 4 października 1954 r. – na miejsce zlikwidowanej gminy Strzelce – powołano następujące gromady:

–  Przyzórz (złożoną z gromad: Dąbkowice, Długołęka i Przyzórz – z gminy Strzelce oraz Jaworzyna, Pobórz, Skarżynek i Kolonia Marianka – część gromady Raj – z gminy Oporów),

–  Siemianów (złożoną z gromad: Chrosno, Głogowiec, Klonowiec, Niedrzew i Siemianów –    z gminy Strzelce),

–  Sójki (złożoną z gromad: Bociany, Dębina, Marianów, Muchnów, Sójki, Wierzbie, Wierzbie Nowe i Żurawieniec – z gminy Strzelce),

–  Strzelce (złożoną z gromad: Aleksandrów, Karolew, Kozia Góra, Muchnice, Muchnice Nowe, Niedrzaków, Strzelce, Wieszczyce, Zgórze i Wola Raciborowska – z gminy Strzelce).

   Dwie z 28 gromad gminy Strzelce: Komadzyn oraz Raciborów – weszły do nowo utworzonych gromad. Gromada Komadzyn – do gromady Mnich na terenie byłej gminy Oporów, a Raciborów – do gromady Gołębiew Stary na terenie byłej gminy Kutno.

   W dniu 25 września 1954 r. uchwalono również ustawę – ordynacja wyborcza do rad narodowych. Składy osobowe tych rad miały powstawać poprzez wybory: powszechne, równe, bezpośrednie oraz tajne, a nie jak dotychczas – poprzez delegowanie do nich przedstawicieli partii politycznych oraz organizacji społecznych. Prawo do zgłaszania kandydatów na członków rad przysługiwało organizacjom politycznym, zawodowym    i spółdzielczym, jak również innym masowym organizacjom społecznym. Po raz pierwszy wybory radnych gromadzkich rad narodowych na terenie nowo utworzonych gromad odbyły się w dniu 7 grudnia 1954 r.

   Kolejne wybory radnych gromadzkich rad narodowych odbyły się w następujących terminach: 2 lutego 1958 r., 16 kwietnia 1961 r. i 30 maja 1965 r.

   Zgodnie z uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 15 marca 1968 r. – m. in. na terenie powiatu kutnowskiego – z dniem 1 lipca  1968 r. zniesiono gromady:

–  Przyzórz, jednocześnie włączając: wieś Dąbkowice, w. Marianka, wieś i parcelę Długołęka, kolonię Żabieniec, osadę cegielnianą Glinice, w. Przyzórz i w. Augustynów – do gromady Strzelce, natomiast w. Jaworzyna, w. Skarżynek, w. Feliksów, w. i kol. Pobórz oraz kol. Skarżyn – do gromady Oporów,

–  Siemianów, jednocześnie włączając: w. Niedrzew I, w. Niedrzew II, kol. Drogowo, kol. Piegowo, parc. Przepustów, kol. Wujkówka, w., parc. i osadę leśną Siemianów oraz w. i parc. Klonowiec Stary – do gromady Strzelce, w. i parc. Chrosno, w. Chruścinek oraz w. Klonowiec Wielki – do gromady Łanięta, natomiast w. i PGR Głogowiec – do gromady Kutno-Wschód, 

–  Sójki, jednocześnie włączając w. Bociany do gromady Strzelce, a wsie: Dębina, Marianów, Muchnów, Sójki, Wierzbie, Wierzbie Nowe oraz Żurawieniec – do gromady Kutno-Wschód.

   W latach 1955-1968 stanowiska przewodniczących prezydiów rad gromad: Przyzórz, Siemianów i Sójki zajmowali:

– w Przyzorzu: (Stefan Jóźwiak, Ryszard Piwoński, Michał Michalak i Zbigniew Błocki),

– w Siemianowie: (Stanisław Czyżewski, Michał Lipiec, Henryk Lenartowski i Jan Rosiak),

– w Sójkach: (Tadeusz Sobczyk, Zygmunt Sobczyk, Zygmunt Lewandowski, Tadeusz Matczak i Henryk Ambroziak).

   W dniu 1 czerwca 1969 r. odbyły się kolejne wybory radnych gromadzkich rad narodowych, w tym w odnowionej (powiększonej w 1968 r.) gromadzie Strzelce.

   W latach 1955-1972 przewodniczącymi Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej    w Strzelcach (z uwzględnieniem powiększenia gromady Strzelce w 1968 r.) byli: Stefan Feliniak, Zygmunt Sobczyk, Władysław Krawczyk i Zdzisław Stuczkowski.

   Na podstawie ustawy z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy  o radach narodowych Wojewódzka Rada Narodowa w Łodzi uchwałą z dnia 9 grudnia 1972 r. – z dniem 1 stycznia 1973 r. – utworzyła gminę Strzelce z następującymi sołectwami: Aleksandrów, Bociany, Dąbkowice, Długołęka, Karolew, Klonowiec, Kozia Góra, Marianów, Muchnice – Rejmontów, Muchnów, Niedrzaków, Niedrzew Drugi, Niedrzew Pierwszy, Nowe Muchnice, Przyzórz, Raciborów, Siemianów, Sójki, Wieszczyce i Wola Raciborowska. Do nowo utworzonej gminy Strzelce włączono tereny dotychczasowej gromady Strzelce, a także miejscowości: Marianów, Muchnów, Raciborów oraz Sójki z gromady Kutno-Wschód. Ta nowa gmina Strzelce liczyła ok. 6,5 tys. mieszkańców oraz ponad 10 tys. ha powierzchni ogólnej, w tym ok. 9 tys. ha użytków rolnych. Ustawa z 1972 r. – znosząc gromady – rozdzieliła w nowo powołanych organach władzy oraz administracji w utworzonych gminach funkcję stanowiącą od wykonawczej. Jednoosobowym organem wykonawczym gminy został jej naczelnik.

   Pierwszym naczelnikiem gminy Strzelce został Tadeusz Klimkiewicz – inżynier rolnik z Zakładu Doświadczalnego Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Strzelcach.

   Pierwszym przewodniczącym Gminnej Rady Narodowej w Strzelcach został wybrany Tadeusz Krawczyk z Koziej Góry, dotychczasowy radny Gromadzkiej Rady Narodowej w Strzelcach. Natomiast sekretarzem Biura Urzędu Gminy Strzelce został Stanisław Rutkowski z Muchnic Nowych – dotychczasowy sekretarz gromadzki.

   2 maja 1973 r. rozpoczęła działalność Spółdzielnia Kółek Rolniczych w Strzelcach, a w roku szkolnym 1973/1974 powołano Gminną Szkołę Zbiorczą w Strzelcach. W jej skład weszły następujące szkoły podstawowe: Strzelce, Długołęka, Klonowiec Stary, Muchnice Nowe, Niedrzew i Wola Raciborowska oraz Szkoła Zbiorcza w Sójkach wraz ze szkołami w Muchnowie i Przyzorzu.   

   W związku z wydłużeniem kadencji rad narodowych wybranych 1 czerwca 1969 r. – pierwsze wybory radnych nowo powołanych gminnych rad narodowych odbyły się dopiero w dniu 9 grudnia 1973 r. Przewodniczącym GRN w Strzelcach został wybrany Zdzisław Stuczkowski ze Strzelec.

   W 1975 r. przeprowadzono reformę administracyjną kraju, w wyniku której likwidacji uległy powiaty, a w miejsce dotychczasowych 17 województw utworzono 49 nowych.  1 czerwca 1975 r. gmina Strzelce znalazła się w granicach nowo utworzonego województwa płockiego.

   Z dniem 1 stycznia 1978 r. rozpoczął swoją działalność Gminny Ośrodek Kultury w Strzelcach.  

   5 lutego 1978 r. odbyły się wybory do gminnych rad narodowych – po raz pierwszy na terenie województwa płockiego. Przewodniczącym GRN w Strzelcach został Jan Łubiński z Kutna. W czerwcu 1978 r. przewodniczącym GRN w Strzelcach został Zdzisław Najbar z Kutna. Na początku 1981 r. nastąpiła kolejna zmiana na funkcji przewodniczącego GRN w Strzelcach. Został nim Andrzej Pawlikowski z Przyzorza.

   Z dniem 1 stycznia 1982 r. sołectwo Raciborów zostało włączone do gminy Kutno.

   W dniu 15 grudnia 1982 r. Gminna Rada Narodowa w Strzelcach zaopiniowała pozytywnie wniosek wojewody płockiego dotyczący powołania Zbyszka Kotkowskiego z Kutna na stanowisko naczelnika gminy Strzelce na miejsce Tadeusza Klimkiewicza.  

   W dniu 17 czerwca 1984 r. odbyły się kolejne wybory do rad narodowych. W latach 1984-1988 przewodniczącym GRN w Strzelcach był Szczepan Chróścik z Woli Raciborowskiej. W dniu 19 czerwca 1988 r. odbyły się kolejne wybory do rad narodowych. W latach 1988-1990 przewodniczącą GRN w Strzelcach była Alicja Franczyk ze Strzelec.

   W wyniku wyborów parlamentarnych przeprowadzonych w dniu 4 czerwca 1989 r. nastąpiły istotne zmiany ustrojowe naszego państwa. Samorząd uznano podstawową formą organizacji życia publicznego w gminie. Mieszkańcy gminy z mocy prawa tworzą wspólnotę samorządową. Gminy z obszaru województwa wyłaniają wspólną reprezentację – sejmik samorządowy. Do zakresu działania gminy zaliczono wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, których nie zastrzeżono odrębnymi ustawami na rzecz innych podmiotów. Organem uchwałodawczym oraz kontrolnym gminy stała się rada gminy wybierana przez jej mieszkańców na okres czteroletni, a organem wykonawczym – zarząd, wybrany przez radę spośród radnych w głosowaniu tajnym. Wójt mógł być wybrany spoza składu rady. W skład zarządu gminy wchodzili: wójt jako jego przewodniczący, zastępca wójta i pozostali członkowie zarządu. Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. – Ordynacja wyborcza do rad gmin, stwierdzającej m. in. fakt upływu z dniem 30 kwietnia 1990 r. kadencji rad narodowych wybranych 19 czerwca 1988 r. – w dniu 27 maja 1990 r. odbyły się wybory do rad gmin, w tym do Rady Gminy Strzelce. Przewodniczącym Rady Gminy Strzelce został wybrany Henryk Witkowski z Sójek Parceli, natomiast przewodniczącym Zarządu Gminy (wójtem gminy) został Jacek Boćkowski – inżynier rolnik z ZDHiAR w Strzelcach.

   W dniu 19 marca 1992 r. nastąpiły zmiany w kierownictwie strzeleckiego samorządu. Przewodniczącym Rady Gminy został Grzegorz Marek Pasiewicz z Klonowca Starego, a przewodniczącym Zarządu Gminy (wójtem) został Andrzej Zieliński z Koziej Góry.

   14 stycznia 1993 r. w Strzelcach oddano do użytku budynek Gminnego Ośrodka Zdrowia. Część budynku Ośrodka zajęły: Urząd Gminy wraz z Gminną Biblioteką Publiczną oraz apteka i Urząd Pocztowo-Telekomunikacyjny. Do starego budynku Urzędu Gminy przeniesiono Gminny Ośrodek Kultury oraz Gminne Przedszkole.

   19 czerwca 1994 r. odbyły się kolejne wybory do rad gmin. Przewodniczącym Rady Gminy Strzelce został Kazimierz Kamiński z Klonowca Starego. Przewodniczącą Zarządu Gminy (wójtem) została Teresa Wylazłowska z Kutna.

   27 marca 1998 r. Rada Gminy Strzelce nadała nazwy ulicom w Strzelcach: Główna, Osiedlowa, Leśna, Szkolna, Spokojna, Polna, Rekreacyjna, Słoneczna oraz Bankowa.

   Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa zreformowała dotychczasowy podział terytorialny naszego państwa. Jego jednostkami ponownie stały się: gminy, powiaty i województwa, z tym że w gminach i powiatach występuje wyłącznie władza samorządowa, natomiast w województwach – władza rządowa (wojewoda z urzędem wojewódzkim) oraz samorządowa (zarząd województwa pod przewodnictwem marszałka województwa, a także sejmik województwa). W wyniku przeprowadzenia reformy, polegającej m. in. na utworzeniu w miejsce dotychczasowych 49 – nowych 16 województw, a także na reaktywowaniu powiatów- gmina Strzelce ponownie znalazła się w granicach powiatu kutnowskiego i województwa łódzkiego.

   11 października 1998 r. odbyły się kolejne wybory do rad gmin. Przewodniczącym Rady Gminy Strzelce został wybrany Zdzisław Mieczysław Markowski z Dębiny, natomiast przewodniczącym Zarządu Gminy (wójtem gminy) – Stanisław Wojciech Kucharski z Bielaw.

   W dniu 12 marca 1999 r. Rada Gminy Strzelce podjęła uchwałę w sprawie utworzenia Publicznego Gimnazjum w Strzelcach z dniem 1 września 1999 r. Natomiast w dniu 4 września 2000 r. w Strzelcach oddano do użytku nowy budynek Gimnazjum.

   Ważnym wydarzeniem w działalności samorządu terytorialnego w naszym kraju było uchwalenie w dniu 20 czerwca 2002 r. przepisów ustawowych o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta. Uchwalona ustawa zniosła instytucję zarządu gminy, zastępując ją jednoosobowym organem wykonawczym – wójtem, burmistrzem lub prezydentem miasta – wybieranym w wyborach bezpośrednich i tajnych.

   W dniu 8 września 2002 r. w Strzelcach odbyła się uroczystość oddania do użytku nowo wybudowanej sali gimnastycznej, połączona z nadaniem Gimnazjum imienia jego patrona ks. Stanisława Konarskiego, a także wręczeniem sztandaru Gimnazjum.

   27 października 2002 r. odbyły się kolejne wybory do rad gmin. Przewodniczącym Rady Gminy Strzelce został Witold Morawski ze Strzelec. Natomiast w wyborach bezpośrednich wójta gminy Strzelce, przeprowadzonych po raz pierwszy, wójtem gminy Strzelce został wybrany (w II turze – w dniu 10 listopada 2002 r.) dotychczasowy wójt – Stanisław Wojciech Kucharski, który otrzymał 708 (56,15%) głosów wyborców uprawnionych do głosowania.   

   7-8 czerwca 2003 r. przeprowadzono ogólnokrajowe referendum w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację Traktatu dotyczącego przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.  W gminie Strzelce na ogólną liczbę uprawnionych do głosowania 3 351 osób – 1 686, czyli 50,3 % wzięło udział w referendum, przy czym na „TAK” zagłosowało 831 osób (49,3 %), natomiast na „NIE” – 855 osób (50,7 %). 

   21 października 2006 r. odbyła się uroczystość z okazji nadania Szkole Podstawowej w Strzelcach imienia Szarych Szeregów – połączona z wręczeniem jej sztandaru.

   12 listopada 2006 r. odbyły się kolejne wybory do rad gmin. Przewodniczącym Rady Gminy Strzelce został Stanisław Sławomir Kruglak z Muchnic Nowych. Wójtem gminy Strzelce został wybrany (w II turze – w dniu 26 listopada 2006 r.) Tadeusz Jan Kaczmarek z Sójek Parceli, uzyskując 926 (62,53 %) głosów wyborców uprawnionych do głosowania.

   W dniu 9 listopada 2008 r. w Strzelcach oddano do użytku przyszkolny kompleks boisk sportowych wraz z budynkiem zaplecza sanitarno-szatniowego. Ten obiekt powstał w ramach rządowego programu „Moje boisko-Orlik 2012”.

   21 listopada 2010 r. odbyły się kolejne wybory do rad gmin. Przewodniczącym Rady Gminy Strzelce został ponownie wybrany Stanisław Sławomir Kruglak. Wójtem gminy ponownie został wybrany Tadeusz Jan Kaczmarek, który startując w wyborach spośród 5 kandydatów uzyskał wymaganą liczbę głosów. W tych wyborach wzięło udział 1 906 (56,73 %) wyborców uprawnionych do głosowania.

   W dniu 13 listopada 2012 r. oddano do użytku nowo wybudowany odcinek autostrady A1 (Północ-Południe) – przebiegający przez teren gminy Strzelce – wraz z węzłem nazwanym „Kutno-Północ” w Sójkach, przecinającym drogę krajową nr 60 (relacji Kutno-Płock). Ponadto na tym odcinku autostrady zlokalizowano punkt obsługi podróżnych – MOP Strzelce.

   16 listopada 2014 r. odbyły się kolejne wybory do rad gmin. Przewodniczącym Rady Gminy Strzelce został wybrany ponownie Stanisław Sławomir Kruglak. Wójtem gminy Strzelce ponownie został Tadeusz Jan Kaczmarek, który w wyborach spośród 2 kandydatów uzyskał 1 002 głosy (58,91 %). W tych wyborach wzięło udział  1 701 (51,13 %) wyborców uprawnionych do głosowania.

   W 2017 r. zakończono długo oczekiwaną inwestycję drogową na terenie gminy Strzelce – zrealizowaną przez Związek Gmin Regionu Kutnowskiego w partnerstwie z Powiatem Kutnowskim oraz Gminą Strzelce pn. „Budowa oraz przebudowa dróg  w gminach Związku Regionu Kutnowskiego” – współfinansowanego ze środków  unijnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2014-2020. Inwestycja obejmowała przebudowę drogi gminnej nr 102417E relacji Sójki – Wola Raciborowska na odcinku o długości 3,05 km oraz drogi powiatowej nr 2135E relacji Sójki – Przyzórz na odcinku o długości 8,5 km. Jej całkowita wartość wyniosła 8 906 282,67 zł, w tym dofinansowanie UE – 7 066 784,43 zł.

   W dniu 21 października 2018 r. odbyły się kolejne wybory do rad gmin. Rada Gminy Strzelce wybrała spośród siebie przewodniczącą – Teresę Sobczyk z Niedrzewia Pierwszego. Natomiast wójtem gminy Strzelce został wybrany Tomasz Jan Grabowski  z Aleksandrowa, który startując w przeprowadzonych wyborach spośród 2 kandydatów uzyskał 997 głosów (52,14 %). W tych wyborach wzięło udział ogółem 1 912 (59,10 %) wyborców uprawnionych do głosowania.

   W dniu 25 lipca 2019 r. uchwałą nr IX/54/19 Rady Gminy Strzelce ustanowiono herb, flagę, baner, sztandar, łańcuchy i pieczęcie Gminy Strzelce oraz zasady ich używania.

   Z dniem 31 sierpnia 2019 r. – w wyniku reformy systemu oświaty – zlikwidowano Gimnazjum w Strzelcach.   

   Wieczorem 28 czerwca 2020 r. w Strzelcach – z udziałem Andrzeja Dudy, prezydenta RP – odbył się wiec wyborczy.

   5 września 2022 r. nastąpiło oficjalne otwarcie Gminnego Żłobka „Leśne Skrzaty”  w Strzelcach. Wartość całkowita przedsięwzięcia wyniosła 957 049,47 zł, w tym dofinansowanie (813 492,04 zł) ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2014-2020.

   Wg stanu z dnia 31 grudnia 2022 r. na terenie gminy Strzelce było ogółem 3 766 mieszkańców, a liczba zamieszkałych przez nich nieruchomości wyniosła 1 035.  W poszczególnych sołectwach gminy liczba ich mieszkańców wyniosła odpowiednio: Strzelce (542), Długołęka (299), Muchnów (282), Klonowiec Stary (274), Sójki (254), Muchnice Nowe (202), Wieszczyce (199),  Przyzórz (166), Dąbkowice (160), Siemianów (160), Kozia Góra (158), Niedrzew Drugi (149), Wola Raciborowska (139), Bociany (135), Niedrzew Pierwszy (131), Rejmontów (127), Aleksandrów (120), Karolew (114), Niedrzaków (93) oraz Marianów (62).

   Spośród zrealizowanych i jeszcze prowadzonych inwestycji należy przede wszystkim wymienić budowę lub naprawę wielu kilometrów dróg (gminnych oraz powiatowych – przebiegających przez teren gminy), jak również rozbudowę sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej, które w znaczący sposób zwiększają potencjał gminy i jej atrakcyjność.

   Wg stanu na koniec 2022 r. statystyczny obraz infrastruktury technicznej gminy Strzelce przedstawiał się następująco:

– 74,18 km dróg gminnych, w tym 57,47 km o nawierzchni bitumicznej, co stanowi 77,5 % ogółu dróg w gminie,

– 115,40 km zbiorczej sieci wodociągowej (1 077 budynków mieszkalnych) w 20 sołectwach – zasilanej z 5 podziemnych ujęć wody wraz z 3 stacjami jej uzdatniania (Strzelce, Muchnice Nowe i Klonowiec Stary),

– 4,04 km zbiorczej sieci kanalizacyjnej (44 budynki mieszkalne w Strzelcach) wraz  z oczyszczalnią ścieków (mechaniczno-biologiczną o łącznej przepustowości 300 m3 ścieków na dobę),

– 257 przydomowych oczyszczalni ścieków zlokalizowanych na terenie gminy,

– 5,70 km ulicznej sieci gazowej z 73 przyłączami w Strzelcach, Koziej Górze i Długołęce (stopień gazyfikacji gminy w odniesieniu do gospodarstw domowych wyniósł 4,06 %).

   Wg Powszechnego Spisu Rolnego 2020 wiadomym jest, że na terenie gminy Strzelce:

–  liczba gospodarstw rolnych (wg ich siedziby na terenie gminy) wynosiła 462,

–  ogólna powierzchnia w/w gospodarstw wynosiła 7 963,00 ha, w tym powierzchnia użytków rolnych – 7 553,69 ha (94,86 %),

–  ogólna średnia powierzchnia gospodarstwa rolnego na terenie gminy wynosiła 17,24 ha, przy czym średnia powierzchnia indywidualnego gospodarstwa rolnego wyniosła 15,34 ha.

   Ponadto 150 mieszkańców gminy Strzelce zarejestrowało prowadzenie działalności gospodarczej, stając się przedsiębiorcami.

  Wykaz obiektów architektonicznych gminy Strzelce – wpisanych do rejestru zabytków:

1. Dwór w Sójkach (z I połowy XIX wieku) wraz z obszarem przylegającym do granic parku na odległość 150 m (wpisany do rejestru zabytków w dniu 10 kwietnia 1979 r. pod nr 492),

2. Pałac w Strzelcach przy ul. Głównej 20 (z II połowy XIX wieku) wraz z obszarem przylegającym do granic pałacu na odległość 150 m oraz park wraz obszarem przylegającym do granic pałacu na odległość 150 m (wpisane do rejestru zabytków w dniu 25 maja 1979 r. pod nr 500),

3. Kościół parafialny pw. św. Trójcy w Strzelcach przy ul. Głównej 16 (z początku XX wieku) wraz z obszarem przylegającym do granic ogrodzenia cmentarza przykościelnego na odległość 50 m oraz cmentarz przykościelny wraz z obszarem przylegającym do granic tego cmentarza na odległość 50 m (wpisane do rejestru zabytków w dniu 10 stycznia 1985 r. pod nr 552),

4. Park dworski w Sójkach z częścią podwórza gospodarczego oraz układem stawów wraz        z obszarem przylegającym do granic parku na odległość 150 m (wpisany do rejestru zabytków w dniu 1 sierpnia 1991 r. pod nr 624),

5. Park w Siemianowie z obszarem przylegającym do jego granic na odległość 200 m (wpisany do rejestru zabytków w dniu 24 marca 1992 r. pod nr 631).

Z gminy Strzelce (Sójki) – wywodzą się m. in. następujące znane i zasłużone osoby:

1. Wojciech Cielecki (1757-1801), właściciel dóbr ziemskich Sójki z przyległościami Wierzbie i Żurawieniec, starosta zgiersko-muchnowski, sędzia deputat rawski.

2. Feliks Cielecki (1801-1868), właściciel sójeckich dóbr ziemskich, w skład których wchodziły folwarki: Sójki, Komadzyn i Wierzbie oraz wsie: Żurawieniec, Bociany, Wierzbie, Komadzyn i Sójki, w latach 1820-1825 wybudował dwór w Sójkach, powstaniec listopadowy w randze podporucznika, budowniczy cukrowni „Maria” w Sójkach (1849 r.), marszałek sejmiku szlacheckiego powiatu orłowskiego.

3. Paweł Rajmund Ciesielski (1840-1908), artysta malarz (w 1860 r. ukończył Szkołę Sztuk Pięknych w Warszawie), rolnik z Koziej Góry, wójt gminy Sójki w latach 1865-1892.

4. Jan hrabia Moszyński (1877-1938), w 1902 r. ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Wiedeńskim i objął w posiadanie majątek ziemski w Sójkach, wójt gminy Sójki w latach 1917-1928, działacz społeczny (m. in. był prezesem OSP w Wierzbiu i Długołęce), był redaktorem kutnowskiego tygodnika „Głos Pracy”, w 1929 r. sprzedał majątek sójecki, a przeprowadzając się do Torunia przekazał powiatowi kutnowskiemu 2 300 tomów swojego księgozbioru na rzecz utworzenia powiatowej biblioteki publicznej.

5. Władysław Koniarek (1890-1962), rolnik z Koziej Góry, członek Rady Gminnej w Sójkach, wójt gminy Sójki w latach 1928-1934, poseł na Sejm RP w latach 1930-1935.  

Opracował Jerzy Olejnik

 na podstawie własnego opracowania pt. „Gmina Strzelce – od przeszłości do teraźniejszości” z 2023 r. oraz danych Urzędu Gminy Strzelce

Back to top